Merhaba arkadaşlar,
Bugünkü yazımda akademik posterler hakkında birkaç bilgi verip, Corel Draw programı ile bir posterin nasıl hazırlanacağını anlatacağım, dilim ve kalemim yettiğince. Ben Corel programını tercih ediyorum çünkü bence Power Point’e göre çok kolay, özgürce çizim alanında istediğimizi yapabiliyoruz. Ancak bu programı bilmeyenler Power Point ile de hazırlayabilir ki bu konuda internette hayli bilgi mevcut. Burada anlatacağım şeyler, poster hazırlanmasında size yardımcı olabilecek genel bilgilerdir. Adobe Illustrator, Photoshop, Scribus, Canvas, Publish-It, LaTeX gibi pek çok farklı program veya yazılımları da kullanabilirsiniz. Ek olarak nadirde olsa el ile poster hazırlanabilir. Kolay elde edilmesi ve öğrenilmesinden ötürü Power Point’in daha çok tercih edilen program olduğu aşikâr.
Sayın Abdulkadir Çiltaş hocamın bana anlattığı bilgileri temel almak kaydıyla, bu yazıyı hazırlamaya başlamadan önce elbette ki internetten de pek çok araştırma yaptım. Derlediğim tüm bilgileri ve pek önemli püf noktalarını bütün olarak yazımda bulabilirsiniz. Dilerim ki fayda sağlayacaksınız.
Akademik Sunumlar ve Poster
Bir öğrencinin akademisyene dönüşmesi sürecinde ulusal veya uluslararası çeşitli kongre ve sempozyumlarda çok sayıda sunum yapması gerekmektedir. Poster de bilimsel çalışma sonuçlarımızı görselliği ön planda tutarak hazırladığımız afiş boyutunda özetlerdir. Posterler, sözlü anlatıma imkân olmadığında ya da henüz o kadar olgunlaşmadığımız süreçte faydalı ve kalıcı ürünlerdir.
Poster sunumu ile çalışmanız ile ilgilenen insanlarla doğrudan iletişim kurabiliyoruz. Biz poster alanında yokken bile birileri posterimizi inceleyebilir. Bu nedenle daha geniş bir kitleye ulaşılmaktadır.
Poster hazırlamadan önce, posteri götüreceğiniz kongrenin istediği kriterleri (poster boyutu, yazı tipi, punto büyüklüğü, kaynak gösterme tipi vs.) öğrenmek gerekir. Bilimsel araştırma yöntemlerine uygun bir biçimde hazırlanan posterin, sunulacağı bilimsel ortamla uyumlu olması gerekir.
Poster içeriği görselliğe gölge düşürmeyecek düzeyde hazırlanmalıdır.
Oranlar: Yazı % 20, Grafik% 40, Boşluk% 40.
Posteriniz şu soruların cevaplarını içermelidir:
Ne için bu çalışmayı yaptınız?
Literatüre katkısının ne olduğu?
Hangi yöntemlerin kullanıldığı?
Ne bulduğunuz?
Tavsiyenizin ne olduğu?
Poster Bölümlerinin Belirlenmesi
Başlık: 1-2 satırdan oluşmalı, konuyu iletebilmeli, okuyucunun dikkatini çekebilmeli, BOLD dediğimiz kalın yazı tipi ile yazılmalı. Puntoyu 75-85 arası ayarlayabilirsiniz. 4-6 metre uzaklıktan okunabilir olmalı.
Yazarlar: Çalışmaya katkısı olan yazarlar eklenmelidir. Çalışmayı sunacak kişi belirtilmelidir. Yazar adresleri de yazılmalıdır.
Özet: Normalde gerek yoktur zaten kongre kitapçığında basılmaktadır. Eğer katılacağınız kongrede illaki özet de olacak deniyorsa bu maksimum 50 kelimede tutulmalıdır.
Amaç-sonuç: İstenirse “Conclusion” dediğimiz kısım sol üst köşede, ilk başta verilebilir. Vermek istenen mesaj bir cümleyle özetlenir; “A yapısının ilaç taşımada daha iyi olduğunu göstermek istiyorum” gibi. Okuyucu, postere baktıktan sonra vermek istenen mesajı bir dakikadan daha az bir sürede kavramalıdır.
Giriş: Olabildiğince kısa olmalı, çözüm bekleyen sorunuzun tanıtımı bu bölümde yapılmalıdır. Yapılan çalışmanın literatürün neresinde olduğu, neyi tamamlayacağı, kullanılan deneysel yaklaşımın ne olduğu ve neden tercih edildiği ve çalışılan organizmanın bu konuda neden ideal olduğu belirtilip, açık ve anlaşılabilir bir hipotez verilmelidir. Makalenin giriş kısmından farklı olarak, araştırma probleminizi bir fotoğraf veya şekille açıklayabilirsiniz. Bu aşamada kısa cümleler kullanarak bölümü yapabildiğimiz kadar kısa ve öz tutuyoruz.
Materyal ve Yöntem: Maksimum uzunluk yaklaşık 200 kelime. Kısaca, detay verilmeden, kullanılan deney ekipmanlarından ve metotlardan bahsedilir. Alt başlıklar kullanılabilir. Eğer yapılabiliyorsa şekil ve tabloların kullanımı daha uygundur. Varsa çalışma organizmasının fotoğrafı konulmalıdır. Hangi istatistiksel yöntemlerin kullanıldığı ve bu analizin hipotezini test etme konusunda ne sağladığı da bu bölümde ifade edilmelidir. Kinik çalışmalarda deneklerin nasıl seçildiği izah edilmelidir.
Bulgular: İlk olarak yapılan deneyin çalışıp çalışmadığından bahsedilmelidir. Aynı paragrafta kısaca kalitatif ve descriptif sonuçlar da verilmelidir. İkinci paragrafta, özellikle hipotezle ilgili veri analizleri verilmeye başlanmalı ve analiz sonuçları grafik veya şekillerle desteklenmelidir. Ancak hem metin hem tablo kullanamazsınız, birini tercih etmelisiniz. Verilerinizi en dikkat çekici şekilde sunmaya çalışın, fotoğraf, grafik vs. Bulgular kısmı normalde posterin en büyük kısmını oluşturmaktadır. Her şeklin altına bulgunun içeriğine dair kısa bir açıklama yazın. Tablo başlıkları ve şekil açıklamaları hariç yaklaşık 200 kelimeden oluşmalıdır. Gereksiz bulgulara yer vermeyin.
Sonuç: Posteri makaleden ayıran önemli farklılık tartışma yerine sonuç bölümünün olmasıdır. Sadece çalışmadan çıkardığınız sonuçları yazınız. Maksimum uzunluk 200 kelimedir. Çalışma sonunda ne gibi sonuçlara ulaşıldığını kısa ve açık ifadelerle, mümkünse liste halinde istatistiki verilerle belirtin. Bu bölümde Hipotez ve sonuç okuyucuya hatırlatılır. Bulguların hipotezi destekleyip desteklemediği ifade edilir. Bulguların neden ilgi çekici ve sonuca götürücü oldukları tartışılır. Bulgularınızla önceki çalışmalar arasında nasıl bir ilişki olduğu tartışılabilir. Bu deneysel çalışmanın gerçek hayatla ne gibi bir ilişkisi olabilir ve çalışma gelecekte nasıl devam edecektir, konularından bahsedilir.
Kaynakça: Kurallar doğrultusunda kaynakça oluşturulur. Kaynakça, dolayısıyla poster maksimum 10 kaynak içermelidir. Kolay ulaşılabilir olmalı, kişisel görüşlerden, görüşmelerden kaçınılmalı, basılmamış eserler, kişisel görüşmeler referans listesinde bulunmamalı ancak baskıya kabul edilmiş olan eserler referans olarak kullanılabilir
Teşekkür: Maksimum 40 kelime. Çalışmanızda yardımları olan kişilere ve finansal destek veren kuruluşlara kısa teşekkür bölümünü içerir.
İletişim: İletişim bilgilerinizi mutlaka ekleyin; adres, telefon ve e-mail.
Metin
Yazı karakteri; Arial veya Times New Roman. Başlıkta farklı karakter olabilir ancak, posterde en fazla iki tip yazı karakteri kullanabilirsiniz.
Puntoyu posteriniz ve yazdığınız metne göre ayarlayın ancak bir poster içinde aynı görevde olan her metin aynı puntoya sahip olsun. Şekillerdeki punto boyutu karşıdan bakıldığında (en az 2 metreden) görülebilir olmalıdır.
Başlık: 72-85, kalın (ben 80 kullandım)
Yazar isimleri: 50-60, normal (ben 56 kullandım)
Adresler: Alana göre ayarlayınız, normal (ben 36 kullandım)
Başlıklar: 36-48, kalın (ben 44 kullandım)
Metinler: 22-26, normal (ben 24 kullandım)
Resim yazısı: 15-20, normal (ben 18 kullandım)
Posterinizi ilginç kılın; ilgi çekici bir başlık olabilir, fotoğraf, şematik diyagram gibi konunuz veya ana sonucunuzla ilgili en önemli sonuçlarınızdan birisini seçerek onu poster üzerinde belirgin bir yere, mesela posterin ortasına, yerleştirin. Eğer okuyucunun dikkatini çeker iseniz okuyucu durup posterin detaylarını bilmek isteyecektir.
Posteri oluşturacak tüm parçaları dikkat çekici ögenizin etrafında toplayın. Yazdığınız başlıklar poster yapısını net bir şekilde belirtsin, okuyucu hangi sırayla posteri okuyacağını bir bakışta anlayabilsin.
Hazırlayacağınız metin kutuları poster boyutu ile orantılı olmalıdır. Küçük metin kutuları kullanmanız okunmasını güçleştirir. Metin kutularını postere belirli miktar aralıklarla düzenli olarak yerleştirin.
Tüm metinlerde aynı font ve puntoyu kullanın. Metinleri iki yana yaslı yazmalısınız ancak kelimeler arası boşluk büyük olursa sola yaslı olarak yazmanız gerekir.
Çift satır aralığı kullanın. Kısa cümleler, basit kelimeler kullanın, sık kullanılmayan kısaltmaların ve kelimelerin kullanımından kaçının.
Başlık büyük harflerle yazılabilir. Ana metni büyük harflerle yazmayın. Yazar isimleri büyük ve küçük harf yazılabilir.
Büyük ve/veya renkli yazılar dikkat çekicidir, vurgu yapılması istenen bölümler farklı renkte veya büyük yazılabilir.
Şekil ve Grafikler
Kullanacağınız resimleri jpeg veya png (grafikler için tercih edin) formda kaydedin. Bu şekilde figürlerinizin netliği ve göz alıcılığı artacaktır.
En az 150 dpi olsun ancak 300 dpi geçmeyin.
Hazırlayacağınız grafikler sade, basit ve anlaşılır olmalıdır. İnsanlar sonuçlarınızdan önce grafiğinizin ne anlama geldiğini anlamak için mücadele etmesin ;)
Şekillerde kullanacağınız kodlamaları sadece siz anlamayın, okuyucu şekle baktığında göreceği her metin onun için anlamlı olsun.
Şekillerin mutlaka açıklamaları olmalıdır. Tablo kullanılıyorsa ki mümkün mertebe uzak durun, mutlaka onların da başlıkları olmalıdır. Fakat mümkünse tablodan ziyade şekil tercih edilmelidir.
Poster
300 dpi ve CMYK renk modunda çalışın.
Poster boyutu asılacak alana uygun olmalı. Genelde 70x100 ebatlarında istenir. Eğer photoshop ile çalışacak iseniz 35x50 çalışıp en son büyütün. Böylece çalışma sırasında program hızınızı düşürmezsiniz.
Posteriniz çok kalabalık ve rengarenk olmasın. 2-3 renkten fazlasına kaçmamakta fayda var. Renk kombinasyonlarınız için şu linki kullanabilirsiniz: http://www.colorschemer.com/online.html
Yoğun, karmaşık arka plan kullanmayın, açık renk arka plan tercih edin, bir miktar farklılık olsun kâfi. Yazıların arkasına fon atarsınız yazı rengi ile fonun arasında uyumu ve yazının okunabilirliğine dikkat edin.
DOĞRU YANLIŞ
Posterinizi gözden geçirip son değerlendirmelerinizi yapın. Ne kadar çok okur düzenlerseniz o kadar geliştirirsiniz. Bol bol düzeltme yapın.
Arkadaşlarınıza danışın ve son düzenlemeleri tamamlayın ve şu soruları cevaplandırdığınızdan emin olun;
Tüm yazılar okunuyor mu?
Karmaşık bir poster mi yoksa basit ve anlaşılır mı?
Renkler ideal mi, çarpıcı göz yorucu mu?
Temel amaç bir bakışta anlaşılıyor mu?
Artık basıma gönderebilirsiniz. Kaliteli iyi bir baskıyı tercih edin.
Bir bilimsel toplantı sonrası sunduğumuz poster ziyaretçilere açık ve net bir mesaj iletebildiyse ve çalışmamız için faydalı olacak yorumlar alabildiyse başarılı olarak değerlendirilebilir. Bunu başarmak için de posterin çalışmanın amacı, kullanılan yaklaşım, sonuç ve tartışma bakımından oldukça açık hazırlanması gereklidir.
Sizin Duruşunuz:
En önemli kural; posterinizi yanınızdan ayırmayın! Önerilen saatlerde poster başında durulmalıdır.
Yanınıza siyah kalem ve daksil bulundurun, posterde baskı hataları olabilir ve düzeltmeniz gerekebilir.
Posterinizle uyumlu bir kıyafet seçmeniz posteriniz ile uyumunuzu göstermeniz olumlu bir başlangıç olacaktır. Şapka, vücudu saran tişörtler giymekten, sakız çiğnemekten uzak durun.
Sunuma gelmeden duş almanız, dişlerinizi fırçalamanız ve hafif kokulu bir parfüm kullanmanız kalabalık sunum alanlarında sizi ve okuyucuyu rahatsız edecek durumlardan kaçınmanız için önemlidir.
Kongre kimliğiniz mutlaka üzerinizde olsun.
Okuyucu sizi dinlerken asla poster metinlerini okumayın. 2-3 dakikalık sözlü sunum hazırlayın, çok uzatmayın dinleyiciniz kaçmasın. ;) Hazırladığınız posterde merkeze yerleştirdiğiniz en can alıcı fotoğraf veya grafik sonuçlarınızı kullanarak okuyucularınızı bir cümleyle bu çalışmanın neden ilgi çekici olduğunu özetleyin.
“Bu sonuçları bulduk” gibi ifadeler yerine “Bu şekilde de görüldüğü gibi daha yüksek ilaç yükleme kapasitesi elde ettik” gibi açık ifadeler kullanmalısınız.
Posterinizi anlatırken ikinci bir ziyaretçi grubu gelirse önce ilk gruba açıklamalarınızı tamamlayın, sonra diğer gruba geçin.
Yanınızda ziyaretçilerinize verilmek üzere posterin A4 kâğıda basılmış kopyalarını bulundurun.
Ziyaretçilerinize teşekkür etmeyi unutmayın.
Eğer ziyaretçiler 4 dakikadan fazla posterinizin başında kaldılarsa başarılı oldunuz, eğer “Gerçekten ilgi çekici bir konu, daha sonra mutlaka uğrayacağım” derlerse kaybettiniz demektir.
Şimdi internette bulduğum bazı örneklere göz atalım, sonrasında da kendi posterimize başlayalım:
Şekil 1 Metin yoğun olmuş ancak fena değil
Şekil 2 Gayet güzel
Şekil 3 Nereden başlamalı okumaya :/ hatlar ve poster akışı belirsiz.
Şekil 4 Uyku getirici, sıkıcı, itici
Şekil 5 Fena sayılmaz ama hangi yöne gidilmeli net değil
Şekil 6 Mükemmel
Şekil 7 Korkunç, yazılar okunamaz halde. Görseller çok küçük
Şekil 8 Çok iyi
Şekil 9 Olmamış
Şekil 10 Çok güzel
Şekil 11 Ödül almış bir poster (Vasco Elbrecht, PhD öğrencisi, University of Duisburg-Essen, Almanya). Eklediği 3D şeklin bilimsel bir katkısı yok ancak insanların ilgisini çekiyor.
Başlayalım o halde
Şimdi çalışmayı tamamladık diye farz edelim. Bildiri metnini gönderdik ve poster kabul yazısını aldık. Bir an evvel işe koyulmalı ve posteri hazırlamalı
Postere başlamadan, hazırlık aşamasında, öncelikle ben elime kalem kâğıt alıp bir taslak çiziyorum. Yazacağım başlıkları (amaç, yöntem, ana sonuç net ifade edilebilir şekilde), neyi nereye yazacağımı poster büyüklüğü ve içeriği dikkate alarak kâğıt üstünde belirliyorum. Bu şekilde kalabalık olmayan göze hoş görünen bir kalıp çiziyorum ve olası sorunları öngörebiliyorum. Kâğıt üzerinde tasarlamak poster çizimine nereden başlayacağımızı belirlememizi sağlıyor ki bu çok büyük kolaylık sağlamaktadır. Kimi zaman Corel Draw ile aynısını çiziyorum, kimi zaman çizim sırasında değiştiriyorum. Bu kısım tamamen sizin gözünüze hoş görünen bir şema oluşturmanızla alakalı.
İkinci olarak postere yazacağım tüm metni önceden Word belgesinde hazırlıyorum. Böylece kelime sayımı ve kompozisyon bütünlüğünü kontrol edebiliyorum. Nitekim posterde az kelime ile çok şey anlatmak pek efdaldir. Metinler net, kısa ve öz olmalı, alıntı içeriyorsa kaynak gösterilmelidir. Metin kısa tutularak 10 dakikadan daha kısa bir sürede posterinizi okunabilir kılmalısınız.
COREL DRAW programını açalım ve başlayalım, detayları videodan izleyebilirsiniz.
...video montaj sonrası eklenecektir...
Kaynakça
Yrd. Doç. Dr. Savaş Zafer Şahin, Kamusal Akıl Stüdyosu Dersi, “Akademik Poster ya da Poster Bildiri Nasıl Hazırlanır?”, 2010
LiLynn Graves ,“Scientific Poster Design” Web and Graphic Designer, CCMR, Cornell University
Dr. Mustafa SÜNBÜL, “ Poster Nasıl Hazırlanır?” Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, SAMSUN
https://projects.ncsu.edu/project/posters/index.html
http://colinpurrington.com/tips/poster-design